ایمی یودوکا؛ مغز متفکر موفقیت هیوستون راکتس

(دبالدربال)- ایمی یودوکا سرمربی هیوستون راکتس به خوبی توانسته تاکتیک‌های مورد نظرش را در این تیم اجرا کند. پیش از شروع فصل جدید (2024/25)، نیز انتظارها بر این بود که هیوستون از فصل گذشته بهتر نیز عمل خواهد کرد. در حال حاضر آن‌ها با 14 برد و 6 باخت در رتبه دوم جدول کنفرانس غرب قرار دارند.

اگر دقیق‌تر نگاه کنیم، ریشه موفقیت آن‌ها ساده است؛ یک دفاع منظم، تحلیل‌گرانه، و فوق‌العاده تهاجمی که به تیم اجازه می‌دهد تا کمتر از هر تیم دیگری به جز اوکلاهاما سیتی ثاندر امتیاز بگیرد. هنوز ابتدای فصل است، اما بذرهایی که توسط سرمربی ایمی یودوکا در فصل گذشته کاشته شد، اکنون در حال شکوفایی هستند. هیوستون یک تیم پرانرژی و انعطاف‌پذیر است. قطعات پازل کنار هم چیده شده‌اند، نقش‌ها مشخص هستند، طرح دفاعی باورپذیر است و بازیکنان با شدت بی‌امان بازی می‌کنند.

مدافعان باتجربه راکتس عملکرد فوق‌العاده‌ای داشته‌اند. دیلن بروکس و فرد ون‌ویلت ستون‌های اصلی دفاع تیم هستند. امن تامپسن و تاری ایسن با دفاع تهاجمی و بی‌رحمانه خود، حریفان را تحت فشار قرار می‌دهند. جباری اسمیت جونیور نیز توانایی دفاع از تمامی بازیکنان حریف را دارد. حتی بازیکنان جوان‌تر و کمتر شناخته شده نیز سهم قابل توجهی در دفاع تیم داشته‌اند.

پیش از آغاز فصل 2024/25، هیوستون با حفظ بیش‌تر راستر خود، قصد داشت تا در تمامی جنبه‌های دفاعی که در فصل گذشته پیشرفت چشمگیری داشت، بهبود یابد؛ از حفاظت از حلقه (rim protection) گرفته تا جلوگیری از شوت‌های سه امتیازی، مختل کردن پیک‌ اندرول‌ها و بهبود در ترانزیشن‌ها. برای دستیابی به این هدف و تبدیل شدن به تیمی که ایمی یودوکا می‌خواهد، یعنی تیمی که تقریبا در هر موقعیتی می‌تواند تعویض دفاعی انجام دهد، تمرکز اصلی بر افزایش مسئولیت‌پذیری هر بازیکن در دفاع بود.

یودوکا درباره کیفیت تیمش می‌گوید:

ما به اندازه کیفیت دفاع فردی‌مان، خوب هستیم. ما به اندازه پنج بازیکنی که درون زمین هستند خوب هستیم و هر نقطه ضعفی مورد سوء استفاده قرار می‌گیرد. این فلسفه مبنای همه چیز است، که روی کاغذ منطقی به نظر می‌رسد، اما در عمل بسیار سختگیرانه است.
این کار به تاکتیک‌های پیچیده زیادی نیاز ندارد. بلکه به اراده و خواسته قوی نیاز دارد. اما وقتی به آن‌ها آمار چند سال گذشته را در این زمینه نشان می‌دهیم، واقعا چشم‌بازکننده است. اگر واقعا از باخت خسته شده‌اید و می‌خواهید تصور مردم از تیم را تغییر دهید، اینجاست که همه چیز شروع می‌شود.

در این سیستم، بدون تکیه بر خود، نمی‌توان موفق شد. در حالی که اکثر تیم‌ها نگران ضعف‌های خود هستند، راکتز نسبت به دابل‌تیم شدن حساسیت زیادی دارند. کمک کردن به معنای نجات دادن است و یودوکا اساسا از بازیکنانش می‌خواهد که خودشان را نجات دهند. این کار ذاتا خطرناک و از نظر ذهنی خسته‌کننده است. هیوستون بسیار تعویض دفاعی انجام می‌دهد، اما به تفاوت‌های فردی اعتقادی ندارد. این بدان معناست که تقریبا هر بازیکن راکتس باید به خوبی با رفتارها و تمایلات حریف خود آشنا باشد. این نیازمند پردازش سریع و مداوم اطلاعات در کسری از ثانیه است. راکتس علی‌رغم جوانی و نقص‌هایی که دارند، اما تاکنون آن‌ها به این سیستم ایمان آورده‌اند و به توانایی یکدیگر در حفظ توپ و ایجاد سختی برای حریف اعتماد دارند.

رویکرد هیوستون پیچیدگی‌های بازی تیمی را کاهش داده و رقابت را به مجموعه‌ای از تقابل‌های فردی تبدیل کرده است. حریفان تنها 20.9 اسیست در هر 100 مالکیت به دست می‌آورند که کمترین میزان در لیگ است. مهم‌تر از آن، این دفاع برای لیگی که بیش از هر زمان دیگری شاهد شوت‌های سه امتیازی است، ایده‌آل است. با وجود رتبه 26 در تعداد شوت‌های سه امتیازی در افنسیو، هیوستون 23 شوت سه امتیازی بیشتر از حریفان خود پرتاب کرده است زیرا در رتبه سوم دفاع در برابر شوت‌های سه امتیازی قرار دارد.

ایمی یودوکا در مصاحبه‌ای در این فصل درباره نحوه دفاع کردن بازیکنانش گفت:

اینجاست که دیلن بروکس درخشش واقعی‌اش را نشان می‌دهد. ما زمانی که او حتی در مقابل کارل‌آنتونی‌ تاونز یا ویکتور ومبنیاما قرار می‌گیرد، به او اعتماد کامل داریم. ما به توانایی دیلن و وینگ‌های قدرتمندمان، مثل امن تامپسن، تاری ایسن و جباری اسمیت، برای مقابله با هر حریفی اطمینان داریم.
برای مثال: وقتی ون‌ویلت روی دریماند گرین سوییچ می‌کند، مدافعان ما نه تنها در جای خود می‌مانند، بلکه با تماس‌های فیزیکی از حرکت آزادانه بازیکنان گلدن استیت جلوگیری می‌کنند.

هوش بالای بازیکنان هیوستون در زمین، توانایی آن‌ها در تطبیق با شرایط مختلف و همچنین تلاش مضاعفی که از خود نشان می‌دهند، بسیار ارزشمند است. با این حال، طرح دفاعی یودوکا به شدت به این موضوع وابسته است که همه بازیکنان، حتی آن‌هایی که به عنوان مدافعان فیزیکی شناخته نمی‌شوند، بتوانند در برابر حملات حریف مقاومت کنند. اگر این اتفاق نیفتد، کل سیستم دفاعی ممکن است از هم بپاشد. راکتز برای مقابله با این چالش، از چندین راهکار استفاده می‌کنند.
آن‌ها از ترکیب‌های غیرمعمول استفاده می‌کنند، به طوری که بروکس، ایسن، تامپسن و اسمیت می‌توانند مقابل سنترها شروع کنند و سپس به راحتی روی گاردهای اصلی سوییچ کنند بدون اینکه واقعا دچار مشکل شوند.
این یک مزیت است که تعداد دفعاتی که آلپرن شنگون در دفاع‌های پیک-اند-رول شرکت می‌کند را کاهش می‌دهد. در عوض، او می‌تواند بیشتر وقت خود را صرف گشت‌زنی در زمین و کمک به دفاع از حلقه کند، جایی که حریفان تنها 54.9 درصد شوت‌های خود را به ثمر می‌رسانند وقتی او در نزدیکی آن‌هاست و شوت آن‌ها را به چالش می‌کشد.

الپرن شنگون و تحولات دفاعی هیوستون

بر اساس آمار Bball-Index، در مقایسه با فصل گذشته، هیچ بازیکنی در NBA به اندازه الپرن شنگون کاهش درصد دقایقی که روی سنترها دفاع کرده است را تجربه نکرده است. این کاهش به 17.5 درصد می‌رسد .این روند با یک گرایش رو به رشد در لیگ همسو است، و یودوکا نیز در زمان سرمربیگری بوستون سلتیکس از این روش برای بازی گرفتن از رابرت ویلیامز استفاده کرد. در هیوستون، این روش برای هر دو طرف سودمند است.

یودوکا درباره علت تاثیرگذاری بیش‌تر الپرن شنگون در این فصل گفت:

برای دفاع ما، فکر می‌کنم یکی از مواردی که کمک کرده، دور کردن الپرن از توپ است. اینکه الپرن به عنوان یک رومر عمل کند و در دفاع کمک کند، به او نیز کمک کرده است. او نه تنها در موقعیت‌های دو به یک در پیک-اند-رول قرار نمی‌گیرد، بلکه در دفاع از حلقه نیز بهتر عمل می‌کند. او نسبت به سال گذشته بسیار بهتر شده است و سال گذشته نیز پیشرفت قابل توجهی داشت.

با کاهش تعداد شوت‌های سه امتیازی حریفان، هیوستون شاهد افزایش شوت‌های نزدیک به سبد بوده است، که منطقی است. اما با توجه به اینکه مدافعان کمکی در موقعیت‌های خود باقی می‌مانند، این که آن‌ها درصد کمتری از شوت‌های نزدیک به سبد را نسبت به همه تیم‌ها به جز ثاندر اجازه می‌دهند، منطقی نیست. ایمی یودوکا معتقد است که این روند پایدار است و به کم بودن نفوذ حریفان از حاشیه زمین، فیزیک بدنی قوی بازیکنان و پذیرش نقش جدید توسط شنگون اشاره می‌کند.

طبق داده‌های Sportradar، راکتس در تعداد امتیازهای حاصل از داریوها در بالاترین رتبه قرار دارند، در حالی که تنها شش تیم کمتر از آن‌ها به حریفان اجازه چنین داریوهایی را می‌دهند. همچنین، حریفان در شوت‌های دو امتیازی خود 5.5 درصد کمتر از میانگین معمول خود موفق بوده‌اند که بهترین آمار در لیگ است.

وقتی حریفان مقابل شنگون بال اسکرین می‌گذارند، راکتس می‌خواهد او به توپ دست بزند تا شوت‌های سه امتیازی از راه دور را از حریف بگیرند، اما در عین حال مانع از نفوذ مستقیم حریف شود. هیوستون نمی‌خواهد منطقه رنگی را شلوغ کند و اجازه دهد حریفان پرتاب‌های آزاد بگیرند. شنگون هم تاکنون کار خوبی در حفظ این تعادل دو به دو انجام داده است.

تاکتیک‌های دفاعی نوآورانه ایمی یودوکا

ایمی یودوکا درباره استفاده از روش‌های دفاعی تیم می‌گوید:

ما از تاکتیک‌های دفاعی قدیمی مثل ‘دراپ’ یا ‘سنتر فیلد’ استفاده نمی‌کنیم که در آن بیگ‌من‌ها عقب می‌نشینند. ما می‌خواهیم آن‌ها جلو باشند و حریف را از حمله بازدارند، و گاردها باید مبارزه کنند. حتی وقتی یک بازیکن کوتاه‌قد درگیر نیست، الپرن و گاردهای ما کار بسیار خوبی انجام می‌دهند. آن‌ها واقعا در این زمینه پیشرفت کرده‌اند.

یودوکا به بازیکنانش دستور می‌دهد که بیشتر نگران بازیکنی باشند که در حال دفاع از او هستند و همچنین پریمترهای حریف را از کار بیندازند چرا که دو امتیاز کمتر از سه امتیاز است. در این باره یودوکا گفت:

اگر شما مسئولیت دفاع از کایری اروینگ را بر عهده دارید، نمی‌خواهید به اندازه زمانی که مقابل یک بازیکن غیر شوتزن قرار دارید، از او فاصله بگیرید. این بدان معنا نیست که هیچ کمکی به او نخواهد شد.

یودوکا به زمان حضورش در سن آنتونیو اسپرز و تماشای گرگ پاپویچ در رها کردن مانو جینوبلی برای استفاده از غرایز دفاعی خود فکر می‌کند، با دانستن اینکه در نهایت مزایای این روش بیشتر از معایب آن است.

او نمی‌خواهد بازیکنان دفاعی‌اش را محدود کند، حتی اگر گاهی اوقات به قیمت آسیب به دفاع تیم تمام شود. این آزادی به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله توانایی پاس‌دهی، بال هندلینگ و البته توانایی پیش‌بینی اتفاقات قبل از وقوع آن‌ها. این دقیقا همان چیزی است که در این صحنه رخ داده است.

نقش مهم تامپسن و ایسن در موفقیت دفاعی

ترکیب بازیکنان و استراتژی تیم راکتس بسیار مناسب است. اما اگر نبود امن تامپسن و تاری ایسن، که مانند شبح‌هایی بر حریفان سایه می‌اندازند و روحیه آن‌ها را می‌ربایند، این تیم به این شدت قدرتمند نمی‌بود. از نظر توانایی‌های فردی، این دو نفر می‌توانند در رقابت برای جذاب‌ترین بازیکنان غیرستاره لیگ قرار بگیرند. اگر بتوانند سالم بمانند، هر دو شایسته حضور در تیم منتخب دفاعی فصل هستند.
(آن‌ها در فصل گذشته در مجموع ۸۰ بازی را از دست دادند.) ترکیب‌هایی که شامل این دو نفر است، تنها ۹۹.۶ امتیاز در هر ۱۰۰ مالکیت به حریفان اجازه می‌دهند، که دومین بهترین آمار در بین ۱۳۰ دوئویی است که حداقل ۳۰۰ دقیقه با هم بازی کرده‌اند.

تامپسون در این فصل جزو پنج بازیکن برتر در شاخص ریتینگ دفاعی است. او سریع، چابک و از نظر فیزیکی یکی از بهترین بازیکنان تاریخ NBA است. برخی از حرکات او باورنکردنی است.

از سوی دیگر، تاری ایسن با تلاش بی‌امان خود برای گرفتن افنسیو ریباندها، تقریبا به تنهایی به دفاع سریع هیوستون کمک می‌کند. این در حالی است که اصطلاح “دفاع سریع” در این مورد کمی گمراه‌کننده است، زیرا تلاش‌های بی‌وقفه ایون برای ایجاد موقعیت‌های دوم، از نفوذ حریفان به زمین خالی جلوگیری می‌کند. اودوکا می‌گوید: “ما احساس می‌کنیم که می‌توانی با شدت زیادی به سمت سبد حمله کنی و این تقریبا اولین لایه دفاع سریع ماست.” تا کنون، آن‌ها درست می‌گفتند: هیوستون در درصد ریباندهای هجومی رتبه اول را دارد و کمترین امتیاز در ضدحمله را در هر ۱۰۰ مالکیت دریافت می‌کند.

برای اینکه این موضوع را بیشتر توضیح دهیم، طبق داده‌های Sportradar، راکتس در 81.7 درصد مواقع، تعداد بازیکنان خود را در دو طرف زمین برابر نگه می‌دارند که دومین بالاترین نرخ در لیگ است. آن‌ها سخت تلاش می‌کنند، فشار زیادی روی حریف وارد می‌کنند و به یکدیگر پاسخگو هستند. جای تعجب نیست که هیوستون در تعداد شوت‌های تحت فشار حریفان رتبه سوم را دارد و در امتیازدهی از موقعیت‌هایی که نیاز به تعویض دفاعی ندارد، رتبه اول را کسب کرده است. همچنین، آن‌ها در گرفتن ریباند دفاعی خوب هستند و توپ را زیاد از حریفان می‌دزدند.

البته همه چیز کامل نیست. به عنوان یکی از جوان‌ترین تیم‌های لیگ، رویکرد هیوستون شبیه به راه رفتن روی طناب بدون طناب ایمنی است. ارتباط بین بازیکنان بسیار مهم است و همیشه به سطحی که یودوکا می‌خواهد نمی‌رسد.

ثبات یک هدف روزانه است که همیشه قابل دستیابی نیست. راکتس مرتکب خطای زیادی می‌شوند و مصدومیت یکی یا دو نفر از مدافعان برتر آن‌ها می‌تواند تاثیر منفی بر کل تیم داشته باشد. همانطور که یودوکا می‌گوید، تا زمانی که آن‌ها تصمیم به بازی به این سبک بگیرند، قدرت راکتس به ضعیف‌ترین حلقه آن‌ها بستگی دارد.

اما وادار کردن یک ترکیب بسیار جوان به اولویت دادن به دفاع و پذیرش یک برنامه بازی سخت، دستاورد بزرگی است. یودوکا این سبک بازی را به هویت هیوستون تبدیل کرده است. او به طور مداوم به همه بازیکنان تیم، به ویژه کسانی که بیشتر مورد آزمایش قرار می‌گیرند، چالش می‌دهد. (شهرت‌ها به سختی از بین می‌روند، اما همیشه بازتاب دقیقی از واقعیت نیستند.)

هیوستون در حال حاضر قدرت تهاجمی کافی برای قهرمانی در این فصل را ندارد، اما آنچه در دفاع ساخته شده، نشانگر روند رو به رشد این سازمان است. ایمی یودوکا درباره شانس قهرمانی تیم خود در این فصل گفت:

هر تیمی که قهرمان شده است، معمولا یکی از پنج تیم برتر دفاعی بوده است. این یک شرط غیرقابل تغییر است.